RAW Fotoğraf Nedir? Ne İşe Yarar?

Artık cep telefonlarında bile RAW fotoğraf çekme özelliği yaygınlaşıyorken RAW fotoğraf nedir? ne işe yarar? gibi sorular sıkça sorulabiliyor. Fotoğrafçılık alanında eğitim görenler RAW fotoğraf nedir? sorusuna hakim olsalar da normal kullanıcılar RAW fotoğraf ne işe yarar? tam olarak bilmemekte. Bu yazımızda RAW Fotoğraf nedir? Ne işe yarar? ne gibi yararlar ve avantajlar sağlamakta bunları detaylandıracağız ve RAW mı yoksa JPEG mi tercih edilmeli bu konular üstünde duracağız.

RAW fotoğrafın ne olduğunu açıklamak gerekirse fotoğrafın işlem görmemiş, ham hali diyebiliriz. İngilizcede de “RAW” kelimesinin Türkçe karşılığı ham / işlenmemiş demektir. Kısacası RAW fotoğrafta herhangi bir ışık bilgisi, kontrast, renk ayarı vb. şeyler bulunmuyor bu yüzden çektiğiniz fotoğrafın sensörden direkt çıktığı gibi ham halini / işlem görmemiş halini elde etmiş oluyoruz. Bu yüzden çekmiş olduğunuz raw fotoğraf, diğer fotoğraflara göre daha soluk, ışıksız ve koyu (karanlık) gözükmektedir. Bunu daha detaylı anlamanız için aşağıya RAW vs JPEG fotoğraf karşılaştırması ekleyeceğim.
(Soldaki RAW, sağdaki JPEG çeklmiş halidir. Fotoğraf RAW+JPEG olarak kaydedilmiştir.)

Raw Fotoğraf Nedir? sorusunu daha da detaylandırmaya gelirsek;
Fotoğraf makineleri veya cep telefon kameralarında normal fotoğraf çekmeye kalktığımızda ışık dengesi, beyazlık, kontrast, pozlama vb. ayarları otomatik olarak ayarlamaktadır ve çektiğimiz fotoğraflar o bilgilerle fotoğraf olarak kayıt olur. Profesyonel fotoğrafçılar veya hobisi olanlar manuel modda beyazlık ayarı, kontrast vb değerlerle oynayabilir ve daha iyi görüntü elde edebilirler fakat ya fotoğraflayacağınız objeyi hızlıca çekmeniz gerekiyorsa? Ya kaçırılmaması gereken bir ansa? Belki ufak bir ayar değişimiyle o an çok daha iyi görüntü elde edebilecekken daha farklı değerleri üstünkörü kullandığınız için daha iyi fotoğraf çekmeyi kaçırabilirsiniz… İşte RAW fotoğraf çekimi tam olarak bu noktada devreye geliyor. Resmin ham halini barındırdığından ötürü bilgisayar ortamında beyaz dengesi, kontrast, renk yoğunluğu, keskinlik, pozlama gibi ayarları ve seviyesini kendiniz belirleyebilir ve istediğiniz gibi düzenleme yapabilirsiniz. Üstelik bunları sadece bilgisayarda değil, 3. parti applar yardımı ile cep telefonlarda da yapabilmek mümkün. Bu sayede ortaya çok daha profesyonel ve detaylandırılmış görüntüler elde etmiş olursunuz. Dilerseniz bir kamera sensörünün hem RAW fotoğraf çekme işlemini, hem de JPEG fotoğraf çekme işlemini şemalandıralım.

Şemada gördüğünüz üzere, RAW direkt olarak sensörden çıkan veriyi ham olarak bizlere sunar, JPEG çekimde ise fotoğrafa veriler işlenmekte ve öylece dosyaya aktarılmaktadır. Ekstra olarak değinilmesi gereken nokta da görüntü kalitesidir. RAW Fotoğraf Nedir? sorusuna fotoğrafın ham / işlenmemiş hali demiştik hatırlarsanız. JPEG fotoğraf çekimi sırasında daha küçük boyutlar elde edilmesi amacıyla sıkıştırma uygulanır. Bu sıkıştırma fotoğrafta yapacağınız düzenlemeleri fazlasıyla etkilemektedir çünkü detay seviyesi sıkıştırma işleminden dolayı azalmakta ve bu da veri kaybına sebep olmaktadır. Fotoğraf üzerinde düzenlemeler yapılırken RAW fotoğraf daha kolay düzenlenir ve az veri kaybı yaşadığından sonuç olarak çıkacak işte daha kaliteli görüntü elde edilir.

RAW Fotoğraf Çekmenin Avantajları Nelerdir?

Biraz uzun ve karmaşık gelmiş olabilir fakat RAW fotoğraf nedir? Ne işe yarar? sorusunu açıkladığımı düşünüyorum. Sırada RAW fotoğraf çekmenin avantajları nelerdir? sorusu var. RAW nedir? diye açıklarken kulağa mükemmel gelmiş olabilir fakat RAW fotoğraf çekiminin hem avantajları hem de dezavantajları bulunuyor. Dilerseniz şimdi RAW fotoğraf çekmenin avantajlarını açıklayalım.

1. RAW fotoğraflar yüksek derinliğe ve görüntü kalitesine sahiptir. Hiçbir sıkıştırma işleminden geçmedikleri için JPEG dosyasına göre yüksek detay barındırırlar. Bu yüzden fotoğraf düzenlemelerinde veya düzeltmelerinde çok daha iyi sonuçlar elde edilir. Ayrıca zengin renk tonları, yüksek detay ve görüntü kalitesinden dolayı daha iyi baskılar da elde edilebilir.
2. Raw fotoğraflar yüksek detay ve derinliğe sahip oldukları için keskinlik ve gürültü azaltma (noise reduction) gibi veri kaybı yaşanan düzenleme işlemlerinde JPEG fotoğrafa oranla çok daha az kayıp yaşanır.
3. JPEG fotoğraflar 8 bit derinliğinde yoğunluk barındırır fakat RAW dosyalar 12-14-16 bit renk yoğunluğuna sahip olabilmektedirler. Bu sayede gölgeler, parlak alanlar veya renk geçişlerinde daha hassas ve ince veriler sunar.
4. JPEG olarak kaydedilmiş fotoğraflarda sonradan işlenen renk, parlaklık, keskinlik, doygunluk gibi ayarlarda fotoğrafta bozulmalar yaşanır fakat RAW ile çekilen fotoğraflarda bozulma yaşanmadan fotoğraf üzerinde bir çok değişiklik gerçekleştirebilirsiniz. Aşağıya RAW fotoğraf ile JPEG fotoğraf üzerinde yapılan düzenlemeyi göstereceğim.

RAW Fotoğraf Çekmenin Dezavantajları Nelerdir?

RAW fotoğraf çekiminin JPEG çekimine kıyasla olan artılarından söz ettik. Şimdi RAW fotoğraf çekmenin dezavantajları nelerdir? sorusuna cevap arayalım çünkü bize avantaj sağladığı gibi dezavantajları da bulunuyor. Bu eksilerinden dolayı her zaman RAW fotoğraf çekimi yapmak istemeyebilirsiniz. Tercih size kalmış olacak. Şimdi RAW fotoğraf çekmenin dezavantajları nelerdir? açıklayalım;

1. Başlı başına bir görüntü formatı değildir. Yani RAW fotoğraf çekmenin ardından bunu instagram gibi sosyal medyalarda paylaşamazsınız. JPEG gibi genel kullanım ve görüntüleme alanı bulunmamaktadır. Dosyayı açabilmek ve düzenleyebilmek için programlar gerekir. Üzerine işlem yapmadan bir yerde paylaşabilmeniz mümkün değil. Bu yüzden RAW fotoğraflaara Dijital Negatif de denmektedir. (Analog dönemdeki negatif fotoğraflara ithafen)
2. RAW fotoğraflar yüksek detay ve görüntü kalitesi barındırdığından dolayı normal bir JPEG fotoğrafa göre çok fazla alan kaplamaktadır. JPEG ile çekilmiş fotoğraf 3-20MB arası olabiliyorken bir RAW fotoğraf 20-100mb boyutuna kadar çıkabilir. Bu da depolama alanınızın erkenden dolmasına neden olur.
3. RAW dosyası çok fazla veri oluşturur. Fotoğraf çekiminden sonra RAW dosyasının oluşturulması ve hafızaya yazılması JPEG fotoğraf çekimine kıyasla uzun sürebilir. Hatta bu yüzden seri çekim modlarında RAW ile JPEG arasında sayı farklılıkları görülmektedir. (Örneğin Canon 77D fotoğraf makinesinde saniyede 6 karelik seri çekim fotoğraflamada RAW formatı ile 19 , JPEG formatında ise 30 fotoğraf alınmakta)
4. Standartlaşmış bir RAW formatı bulunmamaktadır. Tüm markalar kendi RAW formatlarını oluşturmuştur ve özellikleri de birbirinden farklıdır. Bu sebeple fotoğrafta düzenlemeler yapabilmek için farklı programlar veya yöntemler kullanmanız gerekmektedir. Bunların yollarını öğrenmek, araştırmak sizin için ekstra zahmetli bir iş olabilir.

RAW Dosyasını Açabileceğiniz Programlar (RAW Dosyası Açma)

• Adobe Photoshop
• Adobe Lightroom
• Microsoft RAW Image Thumbnailer and Viewer
• Picasa
• RawShooter Premium
• ACD See
• Portfolio Extensis 8
• iView Media
• BreezeBrowser
• Capture One
• IrfanView
• DXO Optics Pro
• Picture Window Pro

Belirtilmiş olan bu RAW dosyasını açabileceğiniz programlar ile tüm RAW formatlarını açamayabilirsiniz. Çünkü yukarıda da yazdığım gibi her markanın kendi RAW formatı bulunmaktadır. Örneklemek gerekirse Adobe Premiere programında Canon’un RAW formatı açılmazken Sony’nin RAW formatı açılabilmektedir. Destekleyen programları öğrenmeniz ve RAW dosyası açma işlemini öyle gerçekleştirmeniz gerekmektedir. Burada sadece genel olarak kullılabilecek ve raw dosyasını açabilecek programlardan bahsetmiş olduk.

RAW Dosya Formatları

• .3fr (Hasselblad)
• .ari (ARRIFLEX)
• .arw .srf .sr2 (Sony)
• .bay (Casio)
• .crw .cr2 (Canon)
• .cap .iiq .eip (Phase_One)
• .dcs .dcr .drf .k25 .kdc (Kodak)
• .dng (Adobe)
• .erf (Epson)
• .fff (Imacon)
• .mef (Mamiya)
• .mos (Leaf)
• .mrw (Minolta)
• .nef .nrw (Nikon)
• .orf (Olympus)
• .pef .ptx (Pentax)
• .pxn (Logitech)
• .R3D (RED)
• .raf (Fuji)
• .raw .rw2 (Panasonic)
• .raw .rwl .dng (Leica)
• .rwz (Rawzor)
• .srw (Samsung)
• .x3f (Sigma)

Sonsöz:
RAW veya JPEG fotoğraf çekimi kullanıcının kullanacağı alana göre değişmektedir. Bir nesneyi, olayı görüntüleyip direkt olarak bir yerlerde paylaşma veya uğraş gerektirmeden saklamada JPEG fotoğraf kaydı hem zaman harcamamanıza hem de daha düşük hafıza alanı harcamanıza yarar. Zaten genel olarak herkesin yaptığı yöntemdir bu. Hepimiz JPEG kaydedip paylaşmaktayız fakat Adobe Lightroom veya Adobe Photoshop veya veya daha farklı düzenleme programları kullanarak profesyonel düzeyde görüntünüzde düzenlemeler yapıp en iyi hale getirmeyi veya estetik görseller üretmeyi istiyorsanız RAW fotoğraf kaydı işine yarayacaktır. Ama bu da size ekstra iş uğraşı kattığını unutmayın.

Bu makalemde Raw fotoğraf nedir? Ne işe yarar? RAW fotoğraf çekmenin avantajları ve dezavantajları, RAW dosyasını açabileceğiniz programlar ve RAW dosya türleri hakkında bilgilerimi paylaştım. Sizin bu konudaki görüşleriniz neler? Hangi programları kullanmaktasınız? Sizin için RAW mı yoksa JPEG çekimi mi önemlidir? Yorumlarda belirtebilirsiniz.