Bad Sector Nedir? Nasıl Tespit Edilir?
HDD, hard disklerde yaşanan sorun: Bad sector nedir? Bad sector neden oluşur? Bad sector nasıl tespit edilir? HD Tune programının kullanımı ve detaylı rehberi, Bad Sector oluşması durumunda yapılması gerekenler…
Hard diskler sektör adı verilen birimlerden oluşmaktadır. Bu makalede bad sector nedir? Bad Sector nasıl tespit edilir? gibi sorularının cevaplarının yanında bad sector oluşması durumunda yapılması gerekenler hakkında da bilgi vereceğiz. Bad sector, hard disklerde görülen bir sorundur. Bu sorunu anlatabilmek için öncelikle hard diskin ne olduğunu ve çalışma prensibini ardından da sorunu anlatalım.
Bad Sector Nedir?
Hard diskler (HDD) bilgisayarımızdaki verileri depolayan birimdir. Yani bilgisayarımızda bulunan dosyalar, resimler, müzikler gibi bir çok veri burada bulunur. Hard diskler sektör adı verilen birimlerden oluşmaktadırlar ve veriler bu sektörlere yazılır ve aynı zamanda okunur. Bu sektörlerin zarar görmesi ve kullanılamaz hale gelmesine ise Bad Sector denilir. Bad sector fiziksel ve yazılımsal olmak üzere ikiye ayrılır. Fiziksel bad sector kalıcıdır ve düzeltilmesi mümkün değildir. Sadece belirli yazılımlar yardımı ile o sektörler devre dışı bırakılabilirler. Kalıcı bir çözüm sunmadığı gibi bu zarar görmüş sektörler gelecekte yayılabilir ve hard diski tamamen kullanılmaz hale getirerek veri kayıpları yaşanabilir. Fakat yazılımsal bir hata var ise, düzeltilmesi mümkündür. Aşağıda bulunan yapılması gerekenler kısmından bu konu hakkında detaylı bilgiye ulaşabileceksiniz.
Hard diskin bozulan bu kısmında yani bad sector denilen hasar görmüş sektöründe yazılmış bir bilgi varsa bu bilgi artık okunamaz hale gelir. Bilgisayarınız o bilgiye ihtiyaç duyduğunda ya bilgisayarınız donmaya uğrar ya da karşınıza hata ekranı gelir. İşletim sisteminin dosyalarının yazıldığı sektör hasar görmüş ise bilgisayarınız mavi ekran ile karşılaşabilir veya bilgisayarınız donarak kitlenebilir.
Bad Sector Neden Oluşur?
Hard diskler fiziksel yapıdadırlar. Okuma/yazma kafası ile veriler sektörlere işlenir.
Bad Sector neden oluşur cevabını da şöyle verebiliriz
- Zamanla yıpranma veya aşırı ve çok uzun kullanımlar
- Hard disk sıcaklığının yüksek seviyelerde olması (55 oC üstü sıcaklık tehlikelidir)
- Çalışma sırasında darbe alması, hareket ettirilmesi, sarsıntı geçirmesi, düşürülmesi
- Nemli ortamda bulunması
- Disk yüzeyindeki korozyonlar
- Disk üretim aşamasında meydana gelen bozulmalar
Görüldüğü üzere bir çok neden bad sector durumunu tetikleyebilir. Hiçbir şekilde hasar almayan, korozyona uğramayan bir hard disk birkaç sene sonra yıpranmasından dolayı bad sector yaşayabilir veya üretim aşamasında fabrika çıkışlı olarak bu gibi sorunlar yaşabilir. Bu yüzden yeni bir hard disk aldığınızda, hard diskinizde bir takım sorunlar meydana geldiğinde, büyük veriler yazdırma/silme gibi işlemlerde veya uzun süredir aynı hard diski kullanıyorsanız bu sorun ortaya çıkabilir. Bu yüzden mutlaka hard disk sağlığınızı denetleyin ve zarar görmüş sektör olup olmadığını tespit edin.
Bad Sector Nasıl Tespit Edilir?
Hard diskimde böyle bir sorun var mı diye düşünenler direkt olarak Bad sector nasıl tespit edilir? sorusunu sormaktadırlar. Bunun cevabını verelim. Bir takım yazılımlar sayesinde bad sector olup olmadığı kolayca tespit edilebilmektedir. Programımızın adı HD Tune. Bu program sayesinde hard diskinizde böyle bir sorun olup olmadığını tespit edebilebilir ve hard diskinizin sağlığıyla ilgili bilgiler edinebilirsiniz.
HD Tune programının kullanımı ve detaylı rehberini aşağıda bulunan bağlantıdan inceleyebilirsiniz.
HD Tune Nedir ve Nasıl Kullanılır?
Bad Sector Oluşması Durumunda Yapılması Gerekenler
Bad sector sorunları fiziksel ve yazılımsal olarak ikiye ayrılmaktadır. Eğer fiziksel olarak sektörde bozulma gerçekleşmişse bunun düzeltilmesi mümkün değildir. HDD Regenator programı ile bad sectorleri belirleyebilir ve o sektörlerin atlanmasını sağlayabilirsiniz fakat bu geçici bir çözümdür. Eğer bad sector yaşanan bir hard disk var ise kısa zamanda hard diskinizi değiştirmenizi tavsiye ederim çünkü ileride hard disk kullanılmaz bir hale gelebilir ve verilerinizi kaybedebilirsiniz.
Peki ya bu bozulma yazılımsal ise? Yazılımsal bir şekilde zarar görmüş sektörleri geriye döndürmenin yolu kesin olmasa da var diyebiliriz. Bu konuda size önereceğim iki işlem olacak.
Birinci işlem:
Öncelikle Windows işletim sistemini kullanıyorsanız Windows ile beraberinde yüklü olarak gelen disk onarma aracını kullanabilirsiniz.
- Windowsta Başlat sekmesini açın.
- “CMD” veya “Komut İştemi”ne sağ tıklayarak yönetici olarak çalıştırın.
- Açılan komut istemi ekranında chkdsk C: /r /f yazın.
(Buradaki C: sizin taramayı istediğiniz diski belirtmektedir. Bad sector oluşmuş olan diskiniz hangisi ise o harfi yazmanız gerekmektedir. Örnek olarak D disketinizde bad sector bulunuyorsa chkdsk D: /r /f yazmanız gerekmektedir.
Eğer bu işlem sonrasında da hala bad sector bulunuyorsa hard diskinize low level format atmayı denemeniz gerekmektedir.
İkinci İşlem:
Low level format işlemi hard diskteki sektörleri tekrar oluşturacağından dolayı yazılımsal olarak zarar görmüş sektörleri de düzeltecektir. Bu işlemin uzun süreceğini hatırlatmakta fayda var. Örneğin 2TBlık 7200RPM bir hard diskin low level format işlemi 12-15 saat arası sürebilmektedir. Bu işlem için “HDD Low Level Format Tool” programını önerebilirim. Yazılımsal olarak bad sector bulunuyorsa bu iki işlemden biri sorununuzu çözecektir fakat yinede temkinli olmanızda fayda var.